Bu yılın CES’inden MWC’ye uzanan süreçte çok sayıda Akıllı (AI) gözlük modeli peş peşe sahneye çıktı ve böylece “Akıllı gözlük savaşı”nın perdesi aralandı.
Ana işlemci çipi, AI gözlüklerde hem maliyetin büyük bölümünü oluşturuyor hem de ürün deneyimini doğrudan etkileyen en önemli unsur. Bu yazıda AI gözlüklerin çip endüstrisindeki mevcut durumu ve gelecekteki yönelimler derinlemesine inceleniyor.
Zira AI gözlükler hâlâ yeni sayılabilecek bir ürün kategorisi olduğu için, çip çözümleri de halen keşif ve deney aşamasında. Ürün biçimlerinin evrimine göre bakıldığında, bu alandaki çip çözümleri genel olarak üç ana yola ayrılıyor:
1. Özgün Geliştirme Yolu:
Şu anda doğrudan gözlük platformu için geliştirilen işlemci çipleri yalnızca iki adet ve ikisi de Qualcomm’a ait: AR1 ve AR2.
- AR2, 2022 yılında tanıtıldı. Dağıtık bir mimariye sahip bu çip, karmaşık senaryolarda telefonun işlem gücüne ihtiyaç duyuyor. Örneğin Japonya’dan çıkan MiRZA gibi ürünlerde kullanılıyor. Ancak AR2’nin Qualcomm SoC ile sıkı bir şekilde bağlı çalışması, pazar kabulünü sınırlıyor.
- AR1, 2023’te Ray-Ban Meta ile piyasaya çıktı ve bu ürünün popülerliğiyle birlikte sektörde ciddi bir ilgi gördü. Thunderbird V3, Rokid Glasses, Yijing Virtual SW3010, ThundeRobot AI Gözlük ve yakında çıkacak Xiaomi, Alibaba gözlüklerinde bu çipin kullanılması bekleniyor. Yüksek deneyim sunmasına rağmen yaklaşık 60 dolarlık BOM maliyetiyle pahalı bir çözüm. Söylentilere göre Qualcomm bu yıl AR1’in 3nm üretim sürecine sahip yeni bir versiyonunu çıkaracak.
2. Akıllı Gözlük / AIoT Yolu:
Mevcut Bluetooth ana çipleri temel alarak geliştirilen bu yol, dokunmatik çip ve AI ses tanıma çipi gibi öğeleri entegre eder. Bu yöntem, TWS kulaklık tasarımı mantığına yakındır ve düşük maliyetle hızlı ürün çıkışı sağlar.
Genelde bu tür düşük kaliteli AI gözlüklerde kamera ve AI asistan gibi özellikler bulunmaz. Ayrıca hoparlör kulaktan uzak olduğu için ses çıkış gücü daha yüksek olmalıdır.
TWS kulaklık pazarının patladığı dönemde büyük kazançlar elde eden bazı çip firmalarının bu alana da ilgi göstermesi bekleniyor.
3. Akıllı Saat Yolu:
AI gözlükler, performans, enerji verimliliği ve boyut gereksinimleri açısından akıllı saatlerle birçok ortak yön taşıyor. Bu yüzden akıllı saatlere yönelik işlemciler sıkça tercih ediliyor.
- Örneğin Flash Extreme AI’de W517;
- MWC’de tanıtılan BleeqUp Ranger’da Qualcomm W5100 çipi bulunuyor.
Ancak bu platformların bazı eksileri var. Örneğin saat çiplerindeki yerleşik konumlandırma sistemleri gözlüklerde gereksiz olabilirken, AI gözlüklerin ihtiyaç duyduğu NPU’lar bu çiplerde harici olarak entegre edilmeli.
Flash Extreme AI örneğinde, sesli etkileşim için Guoxin GX8002 çipi eklenmiş. Ayrıca saat çipleri, güç tüketiminde bazı dezavantajlar taşıyor.
Çip Kombinasyonlarına Göre Üç Temel Çözüm:
Çözüm 1: Sistem Seviyesinde SoC
Qualcomm AR1 veya UNISOC W517 gibi SoC’ler, CPU, GPU, ISP, DSP, WiFi ve Bluetooth gibi modülleri tek çipte entegre eder. Performans güçlüdür, çoğu ihtiyacı karşılar. Ancak Android işletim sistemi çalıştırmaları gerektiğinden, bazı senaryolarda güç tüketimi fazla olabilir.
Çözüm 2: MCU + ISP
MCU’lar (mikrodenetleyiciler), SoC’lere göre daha düşük entegre ve performansa sahip ama düşük güç tüketimi ve küçük boyutlarıyla öne çıkar. Örneğin Looktech AI gözlükleri, Bytedance’ın yeni ürünleri gibi modellerde görülür.
Örnek: Canaan K1 modelinde Ingenic T31ZX çipi kullanılıyor, VPU ve ISP entegre, 2K çekim destekliyor.
MCU’lar genelde RTOS veya Linux gibi hafif işletim sistemleriyle çalışır, düşük güç tüketimi ve hızlı başlatma avantajı sunar. Örneğin Canaan K1’in sistemi 0.4s içinde başlıyor ve 0.3s içinde fotoğraf çekebiliyor.
Çözüm 3: SoC + MCU
Yüksek performanslı işlemler için SoC, hafif görevler için MCU kullanılır. Bu ikili sistem hem performans hem de güç tasarrufu sağlar.
Örneğin, Xiaomi AI gözlüklerin Qualcomm AR1 + BES2700 kombinasyonu kullanacağı söylentiler arasında.
Dezavantajı ise maliyetin artması ve iki çipin sistem uyumunun sağlanması gerekliliği.
Çip Seçiminin Maliyete Etkisi
Çip, AI gözlüklerin BOM maliyetinde büyük paya sahip. Örneğin:
- Qualcomm AR1: ~60 USD
- UNISOC W517: ~10 USD
- Çinli AB5656C2 gibi Bluetooth çipleri: ~1 RMB (0.14 USD)
Buna göre:
- Bytedance’ın MCU+ISP çözümü (BES2800+Yanjing ISP) ile maliyet ciddi düşürülmüş durumda.
- Görüntüsüz AI gözlüklerde yüksek performanslı SoC kullanmak maliyet israfı olur.
- Örnekler: MYVU, Even Reality G1, Halliday gibi modeller sadece sesli etkileşim içeriyor ve MCU/Bluetooth çözümleriyle donatılıyor.
- Transsion’un AI Glasses’ı ise 50MP kamera kullanıyor ve buna uygun olarak nadir bir kombinasyon olan WQ7036 + STM32N6 + ISP kullanıyor.
AI Gözlük Trendinde Çip Firmalarının Yeni Hamleleri
Ray-Ban Meta’nın başarısı sonrasında birçok çip üreticisi bu alana yöneldi:
- Qualcomm dışında, MTK, UNISOC, Nvidia gibi şirketler de bu alana özel çipler geliştirmeyi planlıyor.
- BES: Yeni çip BES2900 bu yıl geliyor, ISP entegre olacak.
- StarChip: SSC309QL ISP, 12MP çekim destekliyor.
- Ingenic: Güvenlik kameralarından gözlüklere geçiş yaptı.
- Rockchip, Allwinner, Espressif, Guoxin Micro, STMicro gibi firmalar da çeşitli çözümlerle pazara adım atıyor.
Sonuç olarak, SoC + MCU yapısı hem performans hem enerji verimliliği açısından ideal bir yapı olarak öne çıkıyor. Xiaomi, Angry Miao, Alibaba gibi markaların bu yolu tercih edeceği düşünülüyor.
Ayrıca, AI gözlüklerde eSIM gibi hücresel ağların entegre edilmesi de ürünlerin bağımsız çalışabilirliği açısından önemli bir gelecek trendi olarak değerlendiriliyor.
